Kamɛŋebɔ sa'a

Ze'ele Wikipiidiya

Kamɛŋebɔ de la kaam n boi Bɔlega so'olum ti nɛreba zo'e zo'e tara dugera gee ita yɛla zo'e zo'e.

Kamɛŋebɔ nyuuni kaam. Tã'ama biila n de nyuuni. Bala zuo tu san di tã'ama ba'asɛ, tu nyaa ni lagesɛ la nyuuni wa, waɛ, deele, tũ'usɛ ba nyaa pi'ise nyuuni la gee basɛ pɔgerɔ la ti tu yi'ira nyuumpɔgɛrɔ la. Tu tari Magazine ti di sa'ara kaam ti ba yi'ira di kaam manɛka. Amaa tu me kelum tara nu'usi sa'ara kaam mɛ ti bu ana suŋa suŋa gee za'asum wan ta'am duge dia gee iŋɛ sɛla woo ti fu bɔta.

Kuremi la, tu mayaabeduma n yuuma sa'ari kaam se'em n ŋwana ti n garesɛ biŋɛ tilum wa;

Gee ti nɛra wan ta'am sa kaam, a nari ti a tara la lɔgetuna wa:

  1. Nyuuni
  2. Niirɛ la nɛkaŋa
  3. Ko'om
  4. Bunyuula.
  5. Dukɔ
  6. Tase laasi.
  7. Pi'ileŋɔ puan de la nyuuni la za'a. Nyunsi'a ti ba za'ara ita kaam de la sebo ti ba pugum waɛ deele ti si ku'e wuu Mam pugum yele se'em zuon sa la. Ba ni ta'am dikɛ kugere zã nyuuni la ti si wɔrɛ pɛgesi pɛgesi bii ba dikɛ nɛkaŋa zã si niirɛn vaɛ.
  8. Sɛla n pa'asɛ de la ba kiim nyuuni la ti ba zã la. Ba ni tuurɛ la bugum dikɛ dukɔ dugelɛ bini nyaa ka'ɛ nyuuni iŋɛ dukɔ la puan kiim ti si ku'e gee muɛ ti ba zaɛ.
  9. Ba San ni kiim ba'asɛ, ba nyaa ni tari kɛ la niiren ta niim ti bu bagɛ ti ba vaɛ iŋɛ tasin laasi la puan yesena ze'ele bu maɛ.
  10. Sɛla n nyaa gee de la pɔgesegɔ. Kalam, ba ni dikɛ la nu'o nɔm bii nɔna kaam la gee ita ko'om ita bini guresa kaara. Bala ti yi'ira pɔgesegɔ. Kalam ti tuunɛ la kɔ'ɔm kankaŋi beni zuo see ti se'em pɔgeseri la nyɔkɛ amɛŋa pɔgesɛ bu suŋa suŋa ta paɛ sansɛka ti kaam wan yesena ge gee ko'om. Kobuna wa ni dɛna la komɔlegɔ gee ana kpe'ene ti tu yi'ira bu burema. Kaam la san ni kɛ ba'asɛ, bu ni puke la saazuo ge gee burema la tiŋa. La san ni iŋɛ bala, ba ni pagesɛ kaam la mɛ iŋɛ laa dinyima puan le iŋɛ kosumɔ iŋɛ bini pɔgesɛ. See ti ba iŋɛ bala paɛ nuurese'em ti burema la za'a ta yese gee basɛ kaam la ma'a.
  11. Kaam la san ka le tara burema, ba nyaa ni dikɛ bu dugelɛ la bugum puan ti bu nyɛlegɛ kɔrɛ. See ti bu kɔrɛ tee ta tisege kabuto tiŋa gee ti kaam la me bɔna saazuo.
  12. Ki'ileŋa kaam sa'a puan de la silegerɛ. See ti ba nyaa dikɛ dugela duma bii laasi silegɛ kakunku'a la iŋɛ bini gee dikɛ zɛ'ɛrega me zaɛ kabuto la me iŋɛ bilam ti bu tɔgesɛ. Kabuto la de la sɛla ti kaam yɛlegɛ yese gee basɛ la. Kabuto ni dɛna sabelega gee ti kaam la miŋa ni pelege. Kasebo n ze'ele kabuto la puan tɔgesɛ na me tu yi'iri bu la kabupoo