Baga naaŋa ba n ani se'em gee kaabera la yelebɛsi'a

Ze'ele Wikipiidiya

Zo'e zo'e, baga n boi ba puan de la tɔnɔ ti ba ni mɛ ze'ele deon bii zanɔren. Deon bags ti tu pugum yeti a de la madum bagere la, diŋɛ ta tɔnɔ la mɛ ŋwana kupi kupi dikɛ baŋa pagelɛ ba zuo bii firɛ bagerɛ la zuo. Ŋwana pa'alɛ LA pɔka la n data vɔi gee pita bãsi a nuusin bii namam la.

Bagesi'a ti ba ni mɛ zanɔren la,me wɔge mɛ zuna wuu mɛɛsi sinaasi beene la. Ba'a ni dikɛ la ligiire firɛ bagere la zuo bii ba dikɛ kusa pagilɛ, nyaa dikɛ sawɛɛŋa vuge. Baesi'a ta'am dɛna dugerɔ la tu vugelesi tiisi kuge. la,me wɔge mɛ zuna wuu mɛɛsi sinaasi beene la. Ba'a ni dikɛ la ligiire firɛ bagere la zuo bii ba dikɛ kusa pagilɛ, nyaa dikɛ sawɛɛŋa vuge. Baesi'a ta'am dɛna dugerɔ la tu vugelesi tiisi kuge.

Mina daana n kaaberi bagera la ka tari sore ti ka yɛ lɔgerɔ bii pirɛ tagera bii vɔge zuvɔkagee kaara ko'om la bii kãabera bagere la.

A ta'am sɛga leberɛ gee yɛ gɔŋɔ la.

A san dɛna la tindaana, a ta'am vɔgɛ a tindaan zuvɔka la gaa kãabe.

Ba san kale dɔla malema la suŋa suŋa la yesa la Yinɛ pu'usegɔ buuri buuri n kɛ GGaana wa la, nyaa basɛ ti nɛreba ka le sakera ba san ta kurega gee ka kaabera r.

Bagaŋanu Yelebɛsi'a n yaɛ la a yɛs a bagerɛ kaabegɔ puan na, n sɔ isege to'e ko'om wa bii n ma la fu zom aɛ Yinɛ susɛ imma'asum bidɔgerɛ sanire boi tu yire bii tiŋa wa.

Ba san tɔgɛ yelebɛsi'a n nari la ba'asɛ gee ti la dɛna la nua bii duŋa n pa'asɛ, ba nyaa ne kɔregɛ mɛ dikɛ ziim la tɔgelɛ bagerɛ la zuo.

La san dɛna nuqa

La an dɛna nua la ba wan yɔsɛ ka kɔberɔ tabelɛ bagerɛ la zuo.

Sɛla n kelum bɔna bini dela, basan bɔta ti bagaŋɛ ti bagerɛ la toe ba kãabegɔ la ba ne dikɛ la nua la basɛ mɛ ti ka pabela.

Ka san ta lebege gã'arɛ azampuyɛla, bagerɛ la to'e ya. Ka san ta libe a liko la pa'alɛ ti bagerɛ la zegesɛ mɛ. See ti ba malegum e di eerɛ baŋɛ sɛla ti ba ka to'e.

Ka'a ti n pugum pa'alɛ zuon la ka dole la bunvɔɔsi wuu nuusi kiini la buusi a.

Nɛra san kãasɛ a ko'om bii kaabɛ la abagerɛ ba'asɛ gee ti dksɛka bɔna la daam, a ne ta'am yi a yizuo duma a kɛ'ɛsi la a zɔduma ti ba wa di gee nyu.

Ba san ta ba'asɛ, ba ne gee la dabino wanɛ puan, dikɛ bo bpaalega ti ka tole zi'ire tiŋsuka. Se'em n de kiima bii ba puan la nyaa wan kã tɔgera yelebɛsi'a taaba ti n tɔgɛ zuon la, bɔ'ɔra yire la duma. A san tɔgɛ ba'asɛ mina n gurɛ dãbino la wanɛ la, wan ka'ɛ ba zi zian la gee ti ba woo nupu'ɔ.

La de bagerɛ kaabegɔ ko'om ka'arɛ woo bii la de la ka'a woo la woo de la sɛla ti vɔpa dɔla bini tɔgera bɔ'ɔra ki'induma ɛɛra sɛla ti ba bɔta ba zian bii Yinɛ zi'a.

Viisɔgɔ Lɔgɛrɔ[demese | demesego zia]