Sally Mugabe

Ze'ele Wikipiidiya
Sally Mugabe
nera
Naaŋɔfemale Demese
Country of citizenshipGhana Demese
Birth nameSarah Francesca Hayfron Demese
Given nameSally Demese
Date of birth6 Siibenya'aŋa 1931 Demese
Place of birthGold Coast Colony Demese
Date of death27 Ko'oro 1992 Demese
Place of deathParirenyatwa Hospital Demese
Manner of deathnatural causes Demese
Cause of deathkidney failure Demese
Place of burialNational Heroes Acre Demese
SpouseRobert Mugabe Demese
Languages spoken, written or signedEnglish Demese
Occupationpolitician, teacher Demese
Position heldFirst Lady of Zimbabwe Demese
Educated atAchimota School Demese
Member of political partyZimbabwe African National Union – Patriotic Front Demese
Religion or worldviewcatholic Demese
Replaced byGrace Mugabe Demese

Sarah Francesca "Sally" Mugabe (nee Hayford; 6 June 1931 ta paɛ 27 ko'oro 1992) yuun de la Robert Mugabe (Zimbabwe tiŋa zuudaana n tole la) pɔgekiima la Zimbabwe tiŋa puan pɔga ti ba yi'ira ti 'First Lady' ze'ele 1987 yuunɛ la tara bala sɛnsɛka ti a yuun ta ki 1992 yuunɛ puan. Ba yuun ni yi'ira e la Ami (ma) Zimbabwe tiŋa puan.

A Pɔsega vom Yɛla[demese | demesego zia]

Ba yuun dɔgɛ Sarah Francesca Hayford la Gold Coast (nananewa wa dɛna Gaana la) sansɛka ti solemisesi n de 'Britain' duma yuun na sɔna tu bisera la. Sally la a liiberɛ, Esther dɔgereba yuun pugum dɛna Gɔmena nalɛgereba n pa'asɛ sɛla ti ba yi'ira ti 'growing nationalist politics' bɔna Gold Coast. A yuun kiŋɛ la Achimota sukuu gee nyaa kiŋɛ Yunivɛsiti ta zamesɛ ta'am lebege pa'ala.

A yuun nyɛ a sira, Robert Mugabe, Gold Coast tiŋa la 'Takoradi Training College' ti ba za'a yuun zamesera gee ti a doose e kiŋɛ Southern Rhodesia, bilam ti a yuun di e Kilenkiiŋa nambua 1961 yuunɛ Salisbury tiŋa puan.

A lɛbega gɔmena Nalɛgerɛ puan[demese | demesego zia]

1978 yuunɛ la puan ba yuun votum bo e ti a dɛna ZANU-PF 'Deputy Secretary' bɔ'ɔra pɔgesi 'league' . 1980 yuunɛ la puan la a yuun nyɛ ti la nari ti a maalum sɛ ze'ele dɛna nɛresabelega yiadaana n lebege 'Prime Minister' bɔna Zimbabwe tiŋa puan, pɔga tuunɛ. A yuun nyaa de la 'First Lady' Zimbabwe tiŋa 1987 yuunɛ sansɛka ti a sira yuun lebege Zimbabwe zuudaana n tagelɛ buyi. Ba yuun votum bo e ti a dɛna Gɔngulesera bɔ'ɔra ZANU-PF Pɔgesi Lageŋɔ n yuun boi paati la puan 1989 yuunɛ la puan.

='Citation' Needed'[demese | demesego zia]

Eŋa n yuum' naan kɔma bom yɛla tigere la ti ba yi'ira ti Zimbabwe Child Survival Movement' la. 1986, Sally Mugabe yuun yue pɔgesi tigere ti ba yi'ira ti 'Women's Cooperative UK tiŋa puan gee me yuun suŋɛ Akima Mama wa Afrika, Pɔgesi Lageŋɔ n yuun boi London tiŋa ti ba tuunɛ dɛna la ba suŋera ti pɔgesi nyɛ nɛŋa tɔlega gee maala pɔgesi yɛla Solemintiŋa la Nɛresabelega tiŋa za'a.

A Kum la a tɛrega yele[demese | demesego zia]

Sally Mugabe yuun ka boi/ ki la Ko'oro nambua dabesa pisiyi la ayopɔi daarɛ 1992 yuunɛ la puan yɛsera la a sɛyiba n yuun ta sagum zuo. N yuun ki ba'asɛ la, ba yuun laɛ e la 'National Heroes Acre n boi Harare so'olum, Zimbabwe tiŋa puan. 2002 yuunɛ la n de a kum la yuumpia de'eŋo, bala la ba dikɛ la fɔɔra iŋɛ 'stamp' duma anuu puan dikɛ iŋɛ Zimbabwe tiŋa ligeri puan. Nɛreba kelum tɛra gee nɔŋɛ a yele mɛ ti a de la Zimbabwe tiŋa za'a ma.

Viisegɔ Lɔgerɔ[demese | demesego zia]