Samuel Atta Akyea

Ze'ele Wikipiidiya
Samuel Atta Akyea
Member of the 5th Parliament of the 4th Republic of Ghana (en) Translate

Ko'oro 7, 2009 - Ko'oro 6, 2013
Electoral district: Akim Abuakwa South Constituency (en) Translate
Elected in: 2008 Ghanaian general election (en) Translate
Member of the 6th Parliament of the 4th Republic of Ghana (en) Translate

Ko'oro 7, 2013 - Ko'oro 6, 2017
Electoral district: Akim Abuakwa South Constituency (en) Translate
Elected in: 2012 Ghanaian general election (en) Translate
Member of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana (en) Translate

Ko'oro 7, 2017 -
Electoral district: Akim Abuakwa South Constituency (en) Translate
Elected in: 2016 Ghanaian general election (en) Translate
Member of the 8th Parliament of the 4th Republic of Ghana (en) Translate

Ko'oro 7, 2021 -
Electoral district: Akim Abuakwa South Constituency (en) Translate
Ghana, Salurego 20, 1962 (run 61)
Country of citizenshipGhana
Education
Educated atUniversity of Ghana Bachelor of Science (en) Translate : jurisprudence (en) Translate, philosophy (en) Translate
Ghana School of Law (en) Translate : jurisprudence (en) Translate
Languages spoken, written or signedEnglish (en) Translate
Twi (en) Translate
Occupation
Occupationpolitician (en) Translate la lawyer (en) Translate
Religion or worldviewChristianity (en) Translate
Member of political partyNew Patriotic Party (en) Translate

C-Class


Ba yuun dugɛ Samuel Atta Akyea la Salurego ŋwarega dabeserɛ pisiyi puan 1972 [1]yuunɛ la puan, a yuun de la Gaana wa Lawyer la Gomɛna nalɛgera. A de la New Patriotic paati la nɛra Gaana wa, a yuun de la Minisita bɔ'ɔra Tuuma la Yɛ ta paɛ Ko'oro ŋwarega la 2021 yuunɛ la puan, la Kukazuodaana na Palimɛti ze'ele bo Akim Abuakwa So'olum. Eŋa n pa'asɛ buyi daana ti Nana Akufo Addo loe e ti a dɛna MP so'olum kaŋa puan 4th Republic.

A Vom La A Sukuu[demese | demesego zia]

Ba yuun dugɛ e la Kyebi bɔna Eastern so'olum Gaana wa. A kiŋɛ a sukuu la Gaana[2] Yunivɛsiti ti puan, Legon gee ba'asɛ to'e a Bachelor n de Arts gɔŋɔ bɔna Law puan la Philosophy 1989 [3]yuunɛ la puan. La lem kiŋɛ la sukuu n de Law to'e a License 1993 [4][5]yuunɛ la puan.

A Tuuma Vom[demese | demesego zia]

Eŋa n yuun ta ba'asɛ Law sukuu la,ba yuun da dikɛ e mɛ ti a dɛna State attorney bɔna Attorney General Department. [6]Pooren ti kiŋɛ ta pa'asɛ private law puan tansugerɛ la, Akufo Addo Prempeh la Co bɔna Ankara. 1995 yuunɛ la, ti a lem kiŋɛ ta pa'asɛ private law ayima puan, Zoe Akyea la Co., belam ti a yuun pa'asɛ ba zuo tuuna yuuma piya la anaasi. A yuun ba'asɛ private legal tuuma la gee ze'ele 2008 yuunɛ la puan palimɛti kuka bɔ'ɔra Abuakwa South so'olum vootegɔ.[7]

Amiŋa Vom[demese | demesego zia]

A di la pɔga dugɛ kɔma batã a de yine pu'usa. A kine la International Central Gospel Church.

Award[demese | demesego zia]

Atta Akyea to'e la Nobles International Award ze'ele West Afirika Nobles Forum tansugerɛ

Gomɛna Vom[demese | demesego zia]

Atta Akyea kɛ nalɛka la 2008 yuunɛ la puan bilam ti a ze'ele bo Abuakwa South so'olum[8]. A eŋa la nɛreba bayi n ze'ele, Sammy Osei n de Ama'asum tia paati nɛra Nana Addo Aikins. [9]A yuun ta di vootegɔ la mɛ nyɛ 22,681 vooti n de 30,109 n de 75.3% vooti la za'a.[10] [11]A yuun di Nana Addo Dankwa Akufo, n sigɛ ti a bisɛ a Gomɛna nalɛka la yele. [12]Atta Akyea yuun di vootegɔ ayi la 2012 [13]la 2016 yuunɛ la puan. Palimɛti la, a yuun tuum lagesegɔ la puan la, Finance, Public Account  Judiciary la Appointment lagesegɔ. Palimɛti.[14]

2016 Yuunɛ La Vootegɔ[demese | demesego zia]

2016 Gaana vootegɔ yuunɛ la, ti a yuun to'e Abuakwa South So'olum kuka bɔna palimɛti.[15]  A yuun nyɛ vooti la 28,442 vooti n de 78.761% vooti la za'a gee ti NDC daana la Owuraku Amofah mɛ nyɛ 7,697 vooti n de 21.3% vooti la za'a.[16][16]

2020 Vooti la[demese | demesego zia]

Gaana 2020 vooti la, ti a lem to'e Kuka la Abuakwa South so'olum palimɛti gee nyɛ 29,897 vooti n de 75.7% n de vooti la za'a.  Ti NDC daana la Sanusi Mohammed nyɛ 7,740 vooti n de 19.6% n de vooti la za'a, ti GUM nɛra Banning - Peprah Felix nyɛ 957 vooti n de 2.4% vooti la za'a ti Independent Palimɛti nɛra la Marfo Enoch Kwame mɛ nyɛ 905 n de 2.3% vooti la za'a.[17]

A Salima zaberɛ[demese | demesego zia]

Ba yuun yɔla Atta Akyea yi a ka zaberɛ gee ti nɛreba la basɛ basɛ Birim duma mɔgerɛ la. Birim kulega la dole la a so'olum la de la ko'kãtɛ n boi Gaana wa gee bɔ'ɔra tiisi ko'om. Atta Akyea yuun yeti la de la Gomɛna zaberɛ la a yele.[18][19]

Lagesegɔ[demese | demesego zia]

2021 yuunɛ la,  a yuun pa'asɛ la Appointment lagesegɔ Tansugerɛ la. Atta Akyea n de kukazoudaana Mines la Energy lagesegɔ tansugerɛ,  gee pa'asɛ Subsidiary Legislation lagesegɔ gee pa'asɛ Special Budget lagesegɔ tansugerɛ.

Ministerial lo'orɛ[demese | demesego zia]

Ko'oro ŋwarega la 2017[20][21] yuunɛ la puan,  Akufo Addo n yuun loe e ti a dɛna Tuuma la Yɛ Minisita. Prior ti ba vetting e palimɛti lagesegɔ tansugerɛ la.[22][23] La lagesɛ la ti a ka iŋɛ sɛsɛla ministry ti ba dikɛ e iŋɛ bilam la, sɛla n pa'asɛ de la, a pugum ka tabelum tɔgɛ Tuuma la Yɛ yele.[24][25]

Viisigɔ Lɔgerɔ[demese | demesego zia]

  1. https://web.archive.org/web/20170817204818/http://www.odekro.org/person/samuel-atta-akyea/#
  2. http://ghanamps.com/mps/details.php?id=58
  3. http://m.peacefmonline.com/pages/politics/politics/201701/302866.php
  4. Archive copy.
  5. http://library.fes.de/pdf-files/bueros/ghana/10489.pdf
  6. http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/I-am-not-resigning-Akufo-Addo-98347
  7. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/I-m-a-very-serious-lawyer-Atta-Akyea-282168
  8. Archive copy.
  9. Archive copy.
  10. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2020/parliament/eastern/abuakwa_south/
  11. https://www.modernghana.com/news/505068/a-chat-with-hon-samuel-atta-akyea-mp.html
  12. https://www.modernghana.com/news/521545/we-are-partners-8211-atta-akyea.html
  13. http://vibeghana.com/2011/12/08/atta-akyea-not-involved-in-kyebi-chieftaincy-affairs/
  14. http://kofoyatetteh.blogspot.com/2010/03/clamp-down-on-galamseyatta-akyea.html
  15. https://ghanamps.com/speaker-never-said-appointment-committee-should-suspend-to-plant-trees-atta-akyea/
  16. 16.0 16.1 http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2016/parliament/eastern/abuakwa_south/
  17. https://www.parliament.gh/mps?mp=115
  18. http://www.ghananewsagency.org/politics/atta-akyea-two-others-face-vetting-today-112773
  19. http://www.myjoyonline.com/news/2017/January-12th/profile-of-second-batch-of-ministerial-nominees.php
  20. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Atta-Akyea-Amewu-get-vetted-today-505441
  21. Archive copy.
  22. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/politics/Vetting-Highlights-Atta-Akyea-appears-before-Appointments-Committee-505876
  23. http://www.myjoyonline.com/politics/2017/January-31st/govt-will-prioritise-housing-facilities-for-judges-atta-akyea.php
  24. http://thechronicle.com.gh/tag/and-samuel-atta-akyea/
  25. http://thechronicle.com.gh/2nd-batch-of-ministers-sworn-in/