Tindɔnsɔbelegɔ

Ze'ele Wikipiidiya

Tindɔnsɔbelegɔ[demese | demesego zia]

Tinsɛba woo n boi Gurentiŋa n de Bɔlega La Booŋo so'olom wa woo Pi'ileŋo doose La ba yaabeduma la ba sɔ yaabeduma puan na.

Tindɔɔnsɔbeligɔ Pa’asɛ la Tindaambiisi Sɛba n yuum ze'ele Yua n boi Faresi tiŋa la puan n boi Burkina Faso puan la. Gee ti ba sɛba me bɔna Ninkarɛ' So'olom n boi Gaana la wa.

Tindaan biisi wa Yaaba de la Abɔlega/Abɔlka [A yu' urɛ diyima de la Atandagerɛ].

Ba yuum ze'ele Yua la wa'am na mɛ la Ata'ampɔla m boi Sumburuŋɔ, gee ti goo dusi yuum daam ba ta gaŋɛ Ti ba yuum basɛ Ata'ampɔla ge nyaa kiŋe ta zi'ire la Yikinɛ.

Bɔlega Tindaan biisi la de la sinaasi. [Tindɔnsɔblikɔ, Tindɔnmɔlikɔ, Dapooretindɔŋɔ la Tindɔŋ-Soe]

Yaaba Abɔleka yuun di la pɔgesi siyi', gee dɔgɛ kɔma banaasi.

A Pɔga  ayima yuun dɔge  la Asa'amsoɔ la Anaafɔ, gee ti ayima la me dɔgɛ Azagesebaga la Ada'aba.

Ba sɛba me yeti, Anaafɔ la Azagesebaga n tugum dɛna mayinɛ. Ba sɛba le yeti ba de la liiba.

Yaaba Abɔleka kɔma banaasi wa n de sɛba n pi'ile tindɔɔnɔ Bɔleka so'olum.

Yaaba Abɔleka yuun ki la Yikinɛ, gee a kɔma ba naasi wa la me kɔma n nyaa de sɛba n nɔgɛ ta zi'ire tinsesi te ba yi'ira Tindɔnsɔbelikɔ, Tindɔmɔlikɔ, Dapooretindɔŋɔ la Tindɔŋ-Soe la.

ANAAHƆ (ANAAFƆ)

Anafɔ, Yaaba Abɔleka bikiima me n yuun de gooyia la, yuun lede Yikinɛ mɛ kiŋe ta ɛ zi'isi zo'e zo'e ti a zi'ire bini, sɛla n yuun sɔi la, nɔkpe'ene n da boi eŋa la a Suurɔ la tiŋasuka.

A yuun ɛ bala kiŋe la Tampa'ula n boi Mampurusi tiŋa puan sa, Le ta kiŋe Ga'anɛ n boi Navɔreŋɔ bɔba sa. A yuun yese lebe la Yikinɛ na.

Ge Solemiisi la yuun nyɔgeri nɛreba la, nyaa dikɛ Zambarinduma, la Satisi Zaberɛ la n yuun sɔi ti Anaafɔ lebe kule Yikinɛ.

Pooren ti Yaaba Anaafɔ yuun dɔgɛ a kɔma Aduure la Adumpɔka.

Aduure n me de Anaafɔ bi kiima la me yuun zo'e la Yikinɛ, ta dɔgɛ a kɔma banaasi (Abua, Agmaberɛ, Abiya'a, Akuyɛlekɔ).

Aduure (Yaaba Aduure) n de mina n ze'ele Yikinɛ yakɛ Tindɔnsɔbelegɔ ta Mɛ a yire gee nyaa lebeke Tindaana yia daana Tindɔnsɔbelegɔ Sɔ'olum puan.

Ba Sɛba me yeti Anaafɔ n de Tindɔnsɔbelegɔ tindaana yia daana