Aboakyer DƐ'ƐƔƆ

Ze'ele Wikipiidiya

Aboakyer dƐ'ƐŋƆ de la gokƐ'a dƐ'Ɛŋͻ ti Winneba nƐriba n boi Central Region ti ŋa puan n boi Ghana.

Overview[demese | demesego zia]

These men catches deer to celebrate Aboakyer festival in Ghana

Aboakyer yu'urƐ la lerege me dɛna "goki'ira n eeri goo dusi" n boi Fante duma buuri tɔgum puan bɔ'ɔra nɛrisɛba n boi Central Region. Dɛ'ɛŋo wa daa pɔsɛ doose la migration of Simpafo (buuri yu'urɛ dikɛ bo nɛrisɛba n yesɛ Winneba). Nɛreba wa tuusum yese la north-eastern African town n boi Timbuktu in the ancient Western Sudan Empire ta paɛ zina central coast of Ghana. sore la pɔse la north-east ta paɛ western so'olum n boi Africa ti suuro tuyi yuum bona ba nɛŋa.[1] Nɛriba wa sake tti ba na'ayinɛ, Se'em ti ba yi'ira ti Otu, daa gu' ba me yɛsira dɛŋa puan dula ba sore yɛsika puan bii kinɛ puan la ba pa'alɛ ba pupeelum, nɛriba daa ni nyɛ la n bisere bageri la,ba buuri tindaana se'em n boi dɛna nɔdɛ'ɛsa bɔ'ɔra bagerɛ la, la nɛreba la, sɔgesa bagerɛ la di n boti ba dikɛ sɛla kaabɛ bo dɛ. La yuun iŋɛ ba lɛgebi la bagerɛ la n yuun ta ba dikɛ nɛresaala kaabɛ bo e, nɛresɛka n de nabia.[1] This sacrifice went on for some years but was later stopped as the people were no longer interested in human sacrifices. Ba yuun ni kaabera la bala ta paɛ yuuma se'em ma'a amaa la yuun ta paɛ la beense'ere ti nɛreba la yuun ka le bɔta ti ba tara nɛreba kaabera gee yuun gu basɛ.[2][3]

  1. 1.0 1.1 Aboakyer festival. www.ghanaweb.com.
  2. https://web.archive.org/web/20120210030421/http://etd.ohiolink.edu/view.cgi?acc_num=bgsu1124803078
  3. Tiɛ tuure: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named TIM